قولنامه دستی، قراردادی است که اگر تمام شرایط قانونی در آن لحاظ شود، می‌تواند بین افراد منعقد شده و دارای اعتبار است.
قولنامه‌دستی نوشته‌ای است که دو یا چند نفر در خصوص اموال خود، با یکدیگر در خارج از دفترخانه اسناد رسمی، معامله می‌کنند.
از نکات مهم در تنظیم قولنامه‌دستی این است که در مدت زمانی که قولنامه به صورت دستی نوشته شده است، فروشنده نمی‌تواند مال مورد توافق را به شخص دیگری بفروشد و خریدار نیز متعهد است که مابقی مبلغ خرید را طبق تاریخ مورد توافق و مندرج در قولنامه به فروشنده تقدیم کند. در نتیجه این نوع قولنامه، یک نوع سند عادی است که اگر به طور صحیح نوشته شود لازم الاجرا است و در دادگاه قابل استناد می‌باشد و بهتر است از حداقل 2 شاهد برای صحت مورد معامله استفاده شود
نکات مهم هنگام نوشتن قولنامه دستی خانه
- طرفین قولنامه یعنی خریدار و فروشنده باید به صورت کامل مشخص شده باشند یعنی اسم، فامیل و نام پدر به همراه کد ملی هر یک.
- اقامت طرفین قولنامه باید به طور دقیق مشخص شود. یعنی نشانی و تلفن ثابت و تلفن همراه هریک به طور دقیق و خوانا ذکر شود که در صورت لزوم برای مکاتبات اداری از ان استفاده شود
- باید تمام تاریخ های لازم از جمله تاریخ تحویل و انتقال سند حتما در آن ذکر شود
- نکته بسیار مهم در تنظیم قولنامه دستی این است که حتی المقدور، ضمانت اجرا در نظر بگیرید. این که اگر یکی از طرفین به وعده خود عمل نکرد، ملزم به پرداخت خسارت می‌شود.
اعتبار قولنامه دستی با اثر انگشت
از سوال‌های رایجی که هنگام نوشتن قولنامه‌دستی برای افراد پیش می‌آید، این است که آیا قولنامه دستی بدون اثر انگشت و بدون شهودی که ذیل قولنامه را امضا زده باشند،اعتبار دارد؟ بر اساس ماده 1293 قانون مدنی، در صورتی که سند توسط مامورین رسمی تنظیم اسناد تهیه شود، و بعد ثابت شود که مامور صلاحیت لازم را نداشته در صورتی که قولنامه دارای امضا یا مهر طرف باشد، عادی است و اعتبار خواهد داشت.
آیا قولنامه دستی بعد از فوت اعتبار دارد؟
یکی دیگر از پرسش‌های رایج درباره قولنامه دستی، این است که اعتبار چنین قولنامه‌ای بعد از فوت فروشنده، چگونه خواهد بود؟ در خصوص قولنامه دستی، چه عقد بیع باشد و چه قراداد خرید و فروش، با فوت فروشنده قرارداد باطل نمیشود.